تحلیل عوامل مشترک تجربه‌ی روانشناختی پدیده رودربایستی: مطالعه کیفی

پژوهش حاضر با هدف مطالعه‌ی تجربه‌ی زیسته‌ی افراد از پدیده‌ی رودربایستی صورت گرفت. روش تحقیق، کیفی و از نوع پدیدارگرایی بود. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه‌ی نیمه ساختار یافته و جامعه شامل افرادی بود که تجربه رودربایستی را داشتند. نمونه‌گیری به صورت هدفمند و مصاحبه‌ها تا اشباع داده‌ها ادامه یافت. تعداد آزمودنی‌ها 20 نفر بود. روش تجزیه تحلیل اطلاعات، از نوع تحلیل تماتیک بود. با پرسش از تجارب آزمودنی‌ها و بازخوانی روایت‌های آنان، مضامین مهم استخراج و طبقه بندی شد. عوامل مشترک زیر به عنوان مضامین نمایانگر تجربه‌ی رودربایستی به دست آمد: مهمترین مفهوم این پدیده احساس بی میلی است. احساسات دیگر شامل ناراحتی، فشار و گیرکردن است. برای غلبه بر این احساسات، جریان این افکار به راه می‌افتد: تمرکز بر برداشت طرف رابطه، افکار تردید آمیز، افکار متمرکز بر ارزش‌ها، افکار خشمگینانه و افکار متمرکز بر خود. مجموع این افکار موجب می‌شود فرد، مبادرت به رفتاری کند که ویژگی آن، حالت آماده‌باش، کلیشه‌ای، سخت و مشقت بار، منفعلانه و غیرصادقانه و غیر صمیمی بودن است. اما بلافاصله پس از انجام رفتار، احساسات پشیمانی، ناتوانی و ضعف، خشم و نفرت نسبت به خود و طرف رابطه و احساسات دیگری چون دورویی و تحت سلطه بودن و به تبع این احساسات، افکار سرزنش‌گرانه، آرزومندانه و خشمگینانه تجربه می‌شوند. در واقع با توجه به ویژگی روابط صمیمانه که بر خود افشایی و اعتماد مبتنی است، روابط مبتنی بر رودربایستی نقطه‌ی مقابل روابط صمیمانه است.